Skip to main

Cultureel Erfgoed Thesaurus (CHT)

Zoek in woordenlijst

Content taal

Concept information

objecten > symbolische, expressieve en informatiedragende objecten > kunsten (object) > doolhoven (voorstelling)

voorkeursterm

doolhoven (voorstelling)  

Type

  • CHT concept

heeft bovenliggend begrip

is gerelateerd aan

toelichting

  • In de kerkelijke bouwkunst symbolische voorstelling op een wand of vloer. Bij enkele van deze kerklabyrinten zijn opschriften gevonden (Lucca, kathedraal: ‘Hic quem creticus edit Dedalus est labyrinthus ..’). Ook zijn voorstellingen gevonden van Theseus met de Minotaurus, zoals te Orléansville (V) en in S.Michele te Pavia (XI). Dit laat zien dat dit gebruik aansluit bij de antiek-mythologische traditie. Gaandeweg maakte de christelijk-symbolische interpretatie zich van het onderwerp meester. De Minotaurus is de duivel, de meanders zijn de verlokkingen en in het midden ligt het hemels Jeruzalem. Dergelijke doolhoven komen veelvuldig voor in Frankrijk en Italië. Sommige waren klein en op manshoogte tegen een muur aangebracht, zodat men met een vinger de dwaalgangen kon volgen (Lucca; Poitiers, een graffito, XII). De grootste exemplaren vindt men in Franse kathedralen en abdijkerken, zoals te Sens, Amiens, Chartres, Reims, Bayeux, St.-Omer, Arras (Atrecht), St.-Quentin. Zij zijn in mozaïek uitgevoerd en beslaan grote delen van het vloeroppervlak. Een van de grootste was dat van Sens (cirkelvormig, doorsnede 20 m). Het beroemdste is het ‘maison de Dalus’ van Amiens (1288), dat achthoekig is, met in het centrum de bouwheer, bisschop Everard. Pelgrims moesten op hun knieën over de gangen van een dergelijke ‘chemin de Jérusalem’ kruipen. In Duitse landen zijn deze doolhoven zeldzaam. Bekend zijn zij te Keulen in St.-Gereon en St.-Severin. Het plan van St.-Gallen ( (abdij) geeft een ‘domus dedali’ aan. Omdat de kerkelijke doolhoven aanleiding gaven tot kinderspel en wanorde, zijn de meeste in XIX verwijderd. (Haslinghuis)

Contributor

Auteur

hasConceptStatus

hasSource

URI

https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/ec79ab40-b100-44e3-b4cc-21a6d317efe5

Download dit concept:

RDF/XML TURTLE JSON-LD Gewijzigd 2017-03-17T08:56:06Z Gemaakt 2016-11-07T09:16:24Z2016-11-07T09:16:24Z