Skip to main

Zoek in woordenlijst

Content taal

Concept information

voorkeursterm

zifterijen  

Type

  • CHT concept

heeft bovenliggend begrip

alternatieve term

  • zifterij

toelichting

  • (in Groninger pelmolens) (Zaans: gortharp) Omstreeks twee meter lange bak die onder met een lattenkruis verstevigd is. Opgehangen aan vier essenhouten veren (in de Zaanstreek soms op vier houten wieltjes). In de lengterichting aan de onderkant zijn er eveneens twee veren aan bevestigd, waardoor de bak alleen van links naar rechts kan schudden en niet van achteren naar voren. Hij wordt in beweging gebracht door een kleine krukas, aangedreven vanaf een van de pelspillen. De aandrijving vond vroeger met een touw plaats (in de Zaanstreek vanaf de dooieman). In deze bak zijn meestal drie zeven van verschillende maaswijdte aangebracht, de grootste en langste boven. Nadat de noaloper de gerst heeft gepeld, komt die op de met een plankje verlengde zeef, waarna de haalfschillen er over heen lopen en in het haalfschilhok vallen. De gebroken korrels en de troep vallen er door. Na nog eens over de veurloper en de noaloper te zijn geweest, wordt de gort nogmaals gezeefd. Nu wordt aan het eind van de zeef het plankje rechtop gezet, waardoor de verschillende soorten gort gesorteerd op grootte in de görtpiepm vallen en boven de waaierkast terecht komen voor de volgende bewerking.

hasConceptStatus

hasSourceId

  • bdp1740

hasSpecification

  • In Groninger pelmolens. Zaans: gortharp.

URI

https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/945ab0fd-8b11-4a67-8cde-884b14fc2ffb

Download dit concept:

RDF/XML TURTLE JSON-LD Gewijzigd 2017-03-17T09:07:33Z Gemaakt 2016-11-02T07:44:21Z2016-11-02T07:44:21Z