Skip to main

Cultureel Erfgoed Thesaurus (CHT)

Zoek in woordenlijst

Content taal

Concept information

... > objecten > bebouwde omgeving > bouwwerken > gebouwen > agrarische gebouwen > schuren (gebouw) > tabaksschuren

voorkeursterm

tabaksschuren  

Type

  • CHT concept

heeft bovenliggend begrip

alternatieve term

  • tabakschuren
  • tabakschuur
  • tabaksschuur

toelichting

  • Tabaksschuren zijn schuren waarin de tabakoogst wordt gedroogd en bewaard. Voor het drogen van de tabak zijn al vanaf circa 1660 tabaksschuren gebouwd, voorzien van ventilatieluiken om het droogproces te reguleren. Er was een ingewikkeld stelsel van droogrekken in aangebracht, de zogenaamde ‘hanken’, waarin de tabaksbladeren, die aan dunnen spijlen werden geregen, werden opgehangen. Aan het einde van de zeventiende eeuw waren de tabaksschuren een bekend verschijnsel geworden. In het algemeen hebben ze een grote, langgerekte bouwmassa en een van pannen voorzien zadeldak. De wanden hebben een lage, bakstenen voetmuur en waren verder opgebouwd uit geteerde planken en voorzien van veel ventilatieopeningen. De draagconstructie van de tabaksschuur bestaat uit een serie ankerbalkgebinten. De schuren kunnen een-, twee- of driebeukig zijn. (Agriwiki)

Contributor

Auteur

hasConceptStatus

hasImage

hasLocationSpecification

  • Op de zuidhelling van de Utrechtse Heuvelrug staat tussen Amerongen en Rhenen nog een opvallende reeks tabaksschuren, deels met woningen. De lage schuren uit dit gebied verschillend van de vrijwel verdwenen hoge schuren in het noordelijke deel van de Gelderse Vallei. (Thesaurus landschap)

hasSource

hasSpecification

  • In het begin van de zeventiende eeuw werd voor het eerst in Nederland tabak geteeld, in Veere en bij Amersfoort. Vandaaruit verspreidde de teelt zich. Al snel concentreerde de teelt zich, samen met de bijbehorende verwerkende industrie, in twee gebieden: de Gelderse Vallei met de aangrenzende stuwwal gebieden en de Over-Betuwe. In het zuiden van de Gelderse Vallei en op de zuidpunt van de Utrechtse Heuvelrug bleef de tabaksteelt het langst bestaan. Hier vonden nog in het midden van de negentiende eeuw uitbreidingen plaats. Zo stichtte de familie Ruys in 1853 op de warme zuidhelling van de Utrechtse Heuvelrug bij Elst de tabaksplantage met bijbehorende schuur Plantage Willem III gesticht. De nabijgelegen heidevelden waren voor de teelt van groot belang, want de akkers hadden grote hoeveelheden schapenmest nodig. De tabaksveldjes werden in veel gevallen omgeven door hagen of houtwallen om het gewas te beschermen tegen de wind. Rond 1900 neemt de concurrentie van de in de warmere streken geteelde tabak sterk toe en is de teelt over zijn hoogtepunt. Na een laatste opleving tijdens de Tweede Wereldoorlog is de teelt dan ook geheel uit Nederland verdwenen. (Thesaurus landschap)

URI

https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/d81e0341-b90c-4fa4-99b7-b7abd724dc17

Download dit concept:

RDF/XML TURTLE JSON-LD Gewijzigd 2019-03-25T14:26:06Z Gemaakt 2016-10-17T09:45:26Z2016-10-17T09:45:26Z