Skip to main

Cultureel Erfgoed Thesaurus (CHT)

Zoek in woordenlijst

Content taal

Concept information

stijlen en perioden > stijlen (perioden) > overige Stijlen en Perioden (gidsterm) > Vroegchristelijke bouwkunst

Voorkeursterm

Vroegchristelijke bouwkunst  

Heeft breder begrip

Toelichting

  • Architectuur in iv-viii, toen het christendom zich na het Edict van Milaan in 313 onder de regering van Constantijn de Grote verspreidde. Toen ontstond het meest representatieve type van het christelijke cultusgebouw, de kerkbasiliek. Dit werd in korte tijd als norm voor een kerkgebouw aanvaard. In de oudste van deze kerken, de door Constantijn zelf gestichte St.-Jan in Lateranen te Rome, scheidden vier rijen zuilen een hoge en brede middenbeuk van dubbele zijbeuken, die smaller en lager waren. Een dwarsschip scheidde het schip van de koorapsis. Er zijn nog twee vijfbeukige basilieken bekend: de Geboortekerk in Betlehem en de basiliek van het Heilig Graf te Jeruzalem. Het dwarsschip ontbrak bij deze en vele andere navolgingen van het Romeinse voorbeeld. De gebruikelijke basiliek heeft aan weerszijden van het middenschip één zijbeuk. De verspreiding van dit kerktype vond plaats in het christelijke Oosten (Syrië, Mesopotamië, Egypte, Klein-Azië en Griekenland) en in het christelijke Westen buiten Rome (Noord-Italië, Dalmatië, Noord-Afrika, Spanje en Gallië). Daarnaast komen zaalkerken en centrale aanleg voor.De liturgische inrichting van de basiliek is van belang voor de latere ontwikkeling van de christelijke kerk. In het algemeen bevond de bank voor de geestelijkheid met de zetel voor de bisschop ( cathedra) zich in het midden tegen de ronding van de apsiswand op een podium ( bêma). Voor de lezing van de Schrift werd een apart leespodium ingericht, de ambon. Er was eerst één offerplaats, het altaar. In vi kwamen de eerste nevenaltaren.In vele vroegchristelijke kerken werden marmeren Romeinse zuilen en kapitelen gebruikt, zoals in de S.Apollinare in Classe bij Ravenna ( pulvinar). De wanden en de apsis waren rijkelijk met mozaïeken bekleed. (Haslinghuis)

Contributor

Auteur

hasConceptStatus

hasImage

hasSource

URI

https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/d21564de-bbc7-4bac-ac79-4b29e6d4d392

Download dit concept:

RDF/XML TURTLE JSON-LD Gewijzigd 2017-09-07T09:02:48Z Gemaakt 2016-11-01T12:37:11Z2016-11-01T12:37:11Z