Skip to main

Cultureel Erfgoed Thesaurus (CHT)

Zoek in woordenlijst

Content taal

Concept information

... > objecten > bebouwde omgeving > bouwelementen > gevels > gevelonderdelen > vensters > vensteronderdelen > maaswerken

Voorkeursterm

maaswerken  

Type

  • CHT concept

Heeft breder begrip

heeft nauwer begrip

Is gerelateerd aan

Alternatieve term

  • maaswerk
  • tracering
  • traceringen

Toelichting

  • Maaswerken zijn traceringen, vlechtingen van metselwerken tot decoratieve vullingen, eigen aan de Moorse en gotische stijl. Het maaswerk is opengewerkt, zodat de mazen licht doorlaten, of gesloten. Open maaswerk komt voor in vensterkoppen, roosvensters, borstweringen, frontalen en torenspitsen. Maaswerk kan gesloten zijn in nissen, muurvlakken en gewelfzwikken. Het is ontstaan uit de groepering van smalle, gekoppelde vensterbogen met een klein rond venster erboven. De rijke ontwikkeling begint als de spitsboogschenkels van die bogen gaan overlopen in de curven van de oculus. Dan worden in- en uitgezwenkte lijnen gevormd, aan welk patroon de boogtoten ook deelnemen. Door profilering met hollen en kralen ontstaat een gradatie in twee of drie lagen in de dikte van het werk. Tenslotte nemen oorspronkelijke complementaire, secundaire en zwikfiguren de leiding en raakt de strenge geometrie in de tekening verloren. Op deze ontwikkeling berusten de gebruikelijke benamingen van de stadia van de gotiek: ‘rayonnant’, ‘curvilinear’, ‘decorated’, ‘geometrisch’, ‘flamboyant’ en ‘perpendicular’. Drie- en veelpassen, sferische drie- en veelhoeken, visblazen en vlamvormen zijn dan de meest voorkomende elementen van het maaswerk. In de allerlaatste gotiek komen hierbij speelse vondsten, b.v. het touwornament in de kloostergang van de dom in Utrecht. (Haslinghuis)
  • Maaswerk is een toepassing die vaak in de koppen van gotische vensters, nissen en muurvlakken voorkomt. Het is een vlechting van metselwerk tot een decoratieve vulling. Het is opengewerkt, zodat de mazen licht doorlaten, of gesloten. Open maaswerk komt voor in vensterkoppen, roosvensters, borstweringen, frontalen en torenspitsen. Gesloten maaswerk komt voor in nissen, muurvlakken en gewelfzwikken. (Haslinghuis)

Contributor

Auteur

hasConceptStatus

hasImage

hasSource

hasSourceHolder

URI

https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/9c45c841-827a-49ea-9654-9ca7959cede7

Download dit concept:

RDF/XML TURTLE JSON-LD Gewijzigd 2019-02-11T09:08:27Z Gemaakt 2016-11-02T07:44:19Z2016-11-02T07:44:19Z