Skip to main

Zoek in woordenlijst

Content taal

Concept information

Voorkeursterm

ijskelders  

Type

  • CHT concept

Heeft breder begrip

Alternatieve term

  • ijskelder

Toelichting

  • IJskelders zijn gemetselde kelders, afgesloten door een bakstenen ton- of koepelgewelf, voor de opslag van natuurijs dat dient om voedsel te kunnen koelen. Deze ijsbewaarplaatsen zijn doorgaans overdekt met een dikke laag grond, zodat een heuvel ontstaat. De afdekking met grond is nodig om het hele jaar door een koele temperatuur in de kelder te hebben. Om die reden zijn vaak ook dubbele geïsoleerde deuren aangebracht en de muren en gewelven van een geïsoleerde spouw voorzien.
  • IJskelders zijn gemetselde kelders, afgesloten door een bakstenen ton- of koepelgewelf, voor de opslag van natuurijs dat dient om voedsel te kunnen koelen. Deze ijsbewaarplaatsen zijn doorgaans overdekt met een dikke laag grond, zodat een heuvel ontstaat. De afdekking met grond is nodig om het hele jaar door een koele temperatuur in de kelder te hebben. Om die reden zijn vaak ook dubbele geïsoleerde deuren aangebracht en de muren en gewelven van een geïsoleerde spouw voorzien. Er zijn ook ijskelders die geen grondafdekking hebben maar een rieten puntdak als bovengrondse bouw. Sporadisch zijn ijskelders gecombineerd met andere bouwonderdelen, zoals paviljoens. (IJskelders, koeltechnieken van weleer / A.W. Reinink en J.G. Vermeulen, Nieuwkoop 1981)

hasConceptStatus

hasLocationSpecification

  • Er zijn in ons land nog ongeveer veertig ijskelders in redelijke staat, vooral bij buitenplaatsen.

hasSpecification

  • Sinds het midden van de zeventiende eeuw (en tot de opkomst van de koelkast) beschikten veel buitenplaatsen en landgoederen over een ijskelder. ’s Winters werd ijs uit de vijver gehakt dat fijngestampt en vermengd met zout en stro in de kelder werd gebracht. De ingang van deze kelder ligt meestal op het noorden en bestaat vaak uit twee deuren, van elkaar gescheiden door een korte gang. Nu zijn ijskelders van belang als overwinteringplaats voor vleermuizen, vanwege de rust en constante temperatuur.

URI

https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/0ae056c4-45a3-43db-9a3f-20f1fc036c2b

Download dit concept:

RDF/XML TURTLE JSON-LD Gewijzigd 2019-01-31T15:53:31Z Gemaakt 2016-11-03T10:42:12Z2016-11-03T10:42:12Z